Veel mensen grijpen ’s avonds naar een broodje kaas of een tosti als “troostvoeding”. Het voelt warm, vertrouwd en vaak word je er even loom van. Maar wist je dat dit juist níet slaapbevorderlijk is?
De reden heeft te maken met zogeheten exorfinen. Het woord zegt het eigenlijk al: exo betekent “van buitenaf” en -rfinen verwijst naar de endorfinen, onze lichaamseigen gelukshormonen. Exorfinen zijn dus “buitenaf-endorfinen”: kleine eiwitfragmenten die tijdens de vertering vrijkomen uit bepaalde voedingsmiddelen. Ze bootsen de werking van onze eigen endorfinen na.
Exorfinen komen onder andere vrij uit gluten (uit brood) en caseïne (uit kaas en melkproducten). Ze binden zich stevig aan dezelfde receptoren als endorfinen. Daardoor krijgen je hersenen het signaal dat er “genoeg ontspanning” is en maken ze minder eigen endorfinen aan. Tegelijk raken de receptoren minder gevoelig.
Op de langere termijn ontstaat er zo een tekort aan natuurlijke endorfinewerking, ook wel endorfine-uitputting genoemd.
Dit heeft gevolgen voor de slaap. Endorfinen helpen normaal bij ontspanning, stressregulatie en herstel. Als dit systeem uit balans raakt, wordt inslapen lastiger, is de slaap minder diep en word je ’s nachts sneller wakker.
Daar komt nog iets belangrijks bij. Exorfinen beïnvloeden ook de darm-brein as. Dit is de communicatielijn tussen je darmen en je hersenen. Wanneer de darmwand door voeding of stress doorlaatbaarder wordt – wat vaak “leaky gut” wordt genoemd – kunnen exorfinen gemakkelijker in de bloedbaan en uiteindelijk in de hersenen terechtkomen. Daar kunnen ze bijdragen aan neuro-inflammatie, oftewel lichte ontstekingsprocessen in de hersenen. Dit verstoort de signaaloverdracht en kan leiden tot meer stressreacties, minder herstel en slechtere slaap.
Dus ook al voelt een tosti of een broodje kaas ’s avonds even troostend, voor je nachtrust werkt het juist averechts. Je lichaam krijgt een korte prikkel, maar betaalt er later een prijs voor in de vorm van onrustige slaap en verminderde herstelkracht.
Tot slot is het goed om te weten dat exorfinen niet alleen in gluten en zuivel zitten, maar ook in soja en spinazie.
Bij darm- en stemmings- en slaapklachten kan het de moeite lonen het eten van granen, zuivel en suiker een tijd te beperken of zelfs geheel weg te laten. Lekker eten en snoepen kan dan gelukkig nog steeds met deze Cosmic Cake!
Wel lekker!
Meer informatie?
Download hier dag 14 van jouw slaapjournaal. Kijk eens terug naar jouw voedingspatroon. Deze heb je opgeschreven bij dag 10. Hoeveel graan- en zuivelproducten neem jij? Schrijf bij vandaag eens eerlijk op: met welke voeding troost jij jezelf?
