Geef me koorts en ik kan elke ziekte genezen.’- Hippocrates
“Ik ben nooit ziek!”, of, “Ik heb nooit koorts”. Hoor je dat wel eens? Er gaat vaak een soort trots mee gepaard, maar nooit koorts hebben is geen teken van gezondheid! Het is een teken van een verzwakt immuunsysteem! Nooit ziek zijn, betekent niet automatisch dat je gezond bent. Af en toe flink koorts hebben is goed voor je. Het stelt je lichaam in staat om van toxische stoffen en kapotte cellen af te komen en dat is belangrijk bij het voorkomen en oplossen van ziekteprocessen. Toch zijn we ver doorgeslagen in het onderdrukken van symptomen wanneer we even iets voelen dat ongemakkelijk is. De paracetamol ligt ondertussen het snoep bij de Kruidvat. “Wil u nog wat informatie over dit geneesmiddel?”, vraagt een lief meisje bij de kassa als je dit medicijn koopt. Ik vraag me dan af of, wanneer iemand ‘ja’ zegt, ze erbij vertelt dat paracetamol levensgevaarlijk is en dat je nooit koorts moet gaan onderdrukken als je lichaam gewoon goed functioneert.
Levensgevaarlijk…? Is dat niet wat overdreven? Ik vrees van niet…
Ons zelfherstellend vermogen
Wat wij ziekte noemen is voor ons lichaam het herstel van homeostase; het natuurlijke evenwicht. Wat wij het immuunsysteem noemen is een eindeloos complex en intelligent systeem waarbij alles met elkaar samenwerkt. Binnen én buiten. Wij staan niet los van de natuur, wij zíjn natuur. Wanneer er iets niet in balans is in ons lichaam, dan zorgt jouw lichaam er zelf voor dat dit weer in balans komt. Dit kan bijvoorbeeld door het optuigen van een ontstekingsreactie. Denk aan een splinter in je vinger. Hij gaat pijn doen, wordt rood, warm, gezwollen en je kunt die vinger even niet meer goed gebruiken. Als deze reacties hebben een reden en een doel: heling. Uiteindelijk zal je lichaam de splinter er zelf uitwerken met behulp van vocht en pus. Ook lichaamscellen ruimen zichzelf van binnen op deze manier op. Wanneer cellen niet meer kunnen herstellen, dan ruimen ze zichzelf op.
Dit zelfherstellend vermogen van ons lichaam noemen we homeostase. Wat wij ‘ziekte’ noemen (in het woordenboek een staat die wordt aangeduid als ‘niet gezond’ of ‘niet normaal’) is het zelfherstellende vermogen van ons lichaam. Elke dag, op elk moment is ons lijf bezig zichzelf in balans te houden. Dat gaat vanzelf en hoef je niets voor te doen! Deze balans kun je ondersteunen, of tegenwerken. Hoe groter de disbalans, hoe duidelijker de symptomen. Af en toe is het lichaam flink uit balans. Dan wordt er een systemische ontsteking opgetuigd. We zijn ziek, of hebben flink griep met veel snot, slijm, hoest en koorts. Ziek is in principe een woord dat betekent dat er iets hersteld op opgeruimd aan het worden is. Helaas, in onze maatschappij en in onze reguliere opvattingen is ziek zijn niet geoorloofd. We hebben er geen tijd voor en het is een teken van zwakte. Nooit ziek zijn, wordt opgehemeld en is een teken van kracht. Gewoon doorgaan is stoer en sterk. We zijn bang gemaakt voor de symptomen van herstel en proberen het aan alle kanten te onderdrukken. Juist dit onderdrukken heeft op de lange termijn schadelijke gevolgen. Het is om die reden dat wanneer mensen ernstig ziek zijn (kanker/auto-immuun) er vaak wordt gezegd: ‘Zo raar, want hij/zij was eigenlijk nooit ziek.’
Nooit ziek, is niet hetzelfde als gezond. Ik leg uit waarom.
De functie van koorts
Mensen zijn behoorlijk bang geworden voor koorts, maar koorts is fantastisch. Hippocrates, de grondlegger van de westerse geneeskunde, wist dat ruim 2000 jaar geleden al. Koorts heeft als functie om je lichaam te helpen van rotzooi af te komen. Dit heeft onder andere te maken met de werking van enzymen. Enzymen zijn kleine katalysatoren die reacties beïnvloeden of versnellen. Zie ze als de bouwvakkertjes in je lichaam. Neem bijvoorbeeld je spijsverteringsenzymen. Zonder deze stofjes zou je voedsel ook wel verteren maar het zou er weken over doen. Spijsverteringsenzymen, gemaakt in de alvleesklier, versnellen dit proces. Er zijn nog veel meer soorten enzymen voor verschillende processen. Door de temperatuurstijging van koorts gaan bepaalde enzymen sneller werken waarmee (opruim)processen dus sneller gaan. Dit versnellen van processen kun je aan je lichaam voelen. Je hartslag versnelt en daarmee ook je bloedsomloop. Je aderen verwijden zich, er kan meer bloed doorheen en hierdoor zijn de cellen van ons immuunsysteem sneller ter plaatse. Daarnaast worden bepaalde ziekteverwekkers juist weer vertraagd of helemaal afgedood door de hitte. Op deze manier kom je dus sneller door je ziekteproces heen. De hitte die koorts veroorzaakt is niet alleen om ziekteverwekkers te vertragen (denk aan bacteriële infecties) maar zorgt ook dat je afvalstoffen kwijtraakt. Afvalstoffen die in de cellen zitten, worden samen met het vocht dóór de celwand heen geperst en via het bloed afgevoerd. Vervolgens wordt het via de verschillende ongiftingsroutes je lichaam uitgewerkt. Een van deze routes is zweten. Misschien herken je wel dat je zelf niet al te fris ruikt na een flinke nacht koorts. Mooi zo!
Koorts maken kost energie, die moet je dan wel hebben!
Koorts maken kost het lichaam heel veel energie. Daarom kan je meestal als je een griepje of flinke verkoudheid hebt niet veel meer dan op de bank liggen. Vaak heb je spierpijn en voel je je een beetje down. De spieren krijgen geen toestemming om energie te gebruiken en er worden ook tijdelijk even geen gelukshormonen gemaakt. Kwestie van prioriteiten stellen. Het lichaam weet, dat wanneer het even vol gas kan met het immuunsysteem, de rotzooi er uit gewerkt wordt en de balans weer hersteld wordt. Er komt dus gewoon tijdelijk een rem op minder belangrijke processen. Even geen spijsvertering hoeven doen scheelt heel veel energie! Je hebt dus geen honger. Je hoeft dus ook niet te eten. Liever niet. Koorts mag vlammen. Help je lichaam alle energie naar de koorts, de bosbrand, te brengen. Dit doe je door niet tegen je zin in te eten, te rusten en water te drinken.
Wanneer je niet voldoende energie hebt, kan je lichaam geen koorts maken. Er zijn mensen die hebben nooit koorts, of ze hebben wel vaak koorts, maar nooit hoog en heel erg lang. De kans dat hier sprake is van ‘laaggradige ontstekingen’ is groot. Deze laaggradige ontstekingen kun je vergelijken met kleine kampvuurtjes die in het bos niet goed geblust zijn. Wanneer er steeds kleine brandjes moeten worden geblust heeft het immuunsysteem er op een gegeven moment de kracht (energie) niet meer voor om ook nog eens een grote bosbrand te lijf te gaan. Je krijgt dan een beetje een halfbakken afweer reactie met als resultaat dat je soms wel weken zoet bent met gehoest, slijm, snot en vermoeidheid en lichte koorts. Dit noemen kwakkelen. Kwakkelen is een teken dat er nog wel energie is, alleen niet erg veel. Nooit ziek zijn, is een teken van een onderdrukt, niet functionerend immuunsysteem.
Laaggradige ontstekingen
Met kleine bosbrandjes die maar steeds net niet uit gaan en steeds ergens anders weer opduiken, heb ik het dus over chronische of laaggradige ontstekingen. Dit zijn ontstekingen die vaak niet detecteerbaar zijn in een bloedonderzoek. Het zijn deze ontstekingen die aan de basis liggen van bijna alle moderne chronische aandoeningen waar de huisarts geen verklaring voor heeft. Aanvankelijk merk je helemaal niet dat je ze hebt, maar na verloop van tijd ga je allerlei vage klachten krijgen. Het begint eigenlijk altijd met vermoeidheid die niet meer over gaat na een nacht slapen. Andere vroege symptomen zijn: afwezigheid, slecht geheugen, slecht doorslapen, pijn in spieren en gewrichten, aankomen (en niet kunnen afvallen), prikkelbaarheid, gejaagdheid, angst en irritatie. In een gunstig geval meld je je ziek op je werk om eens goed te onderzoeken wat er met je aan de hand is. Dat is echter niet wat er meestal gebeurt. We gaan gewoon door. Stapje erbij en als je wel een keer ziek bent, paracetamolletje en hup, weer verder! Dit gedrag wordt sterk aangemoedigd in onze cultuur. Wanneer je op deze manier met je lichaam omgaat, ben je sterk! Een doorzetter. Geen watje. Uitrusten stel je uit voor de vakantie of als de kinderen wat groter zijn. Voor je pensioen… Nog even volhouden, dán kan ik genieten.
…En dan heb je ineens een depressie, een burn-out, auto-immuunaandoening, kanker, een beroerte of een hartaanval.
Oké, Hoe komen we aan deze laaggradige ontstekingen (en wat doen we er aan)? Het antwoord is heel simpel: Chronische stress. Stress zet ons lichaam in de vecht- of vluchtstand. Dat is prima, zolang dit van korte duur is. Wanneer stress chronisch wordt dan gaan we in de problemen komen. Chronische stress is stress zonder oplossing. Over dit mechanisme heb ik in andere artikelen geschreven.
Chronische stress kun je onderverdelen in drie categorieën:
1. Een gebrek aan voedingsstoffen
2. Een overload aan gifstoffen
3. Trauma
Kun je van chronische ontstekingen afkomen? Ja, zeker. Dit vergt vaak iets meer dan wat extra vitamine C en een weekje thuisblijven, hoewel het een goed begin is. Het vergt opschoning. Lichamelijke opschoning (voeding), emotionele opschoning (trauma), opschoning in je omgeving (sociaal), leefstijl (bewegen). Spirituele bewustwording (wat doe ik hier) is ook fijn, maar niet verplicht.
Gebrek aan voeding & opstapeling toxines
Wat de meeste mensen eten in de ‘ontwikkelde’ westerse wereld slaat nergens op en is ook helemaal geen voeding, maar slechts vulling. Er zijn tegenwoordig steeds meer kinderen met overgewicht, diabetes type 2 en andere chronische aandoeningen. Need I say more? Slechte voeding gaat uiteraard hand in hand met de opstapeling van gifstoffen. Gifstoffen ontkomen we niet aan, we leven in een toxische wereld. Gif in ons lijf vergt ons immuunsysteem om daar iets mee te doen. Het is dus een aanjager van chronische ontstekingen.
Trauma
Een andere aanjager van laaggradige ontstekingen is onverwerkt trauma of een situatie in je leven waar je ongelukkig in bent (dat vaak een gevolg is van trauma). Trauma kun je ook zien als gif of als een soort chronische leeuw. Wanneer je trauma niet afrond dan blijft je lichaam in de overleefstand staan. In deze stand werkt je spijsvertering niet goed. Deze gaat, samen met andere organen, op de spaarstand. Je neemt je voedingsstoffen dus niet effectief op, komt in tekorten en dit zet de deur open voor de opstapeling van gifstoffen en andere problemen van het spijsverteringskanaal. Resultaat: chronische ontstekingen.
Gevolgen
Laaggradige ontstekingen staan aan de basis van bijna álle moderne en chronische aandoeningen zoals: allergieën, auto-immuunaandoeningen, longproblemen, hart- en vaatziekten, metabole stoornissen, diabetes II, depressie, burn-out, Reumatoïde artritis, artrose, fibromyalgie, dementie, schildklieraandoeningen en kankerprocessen. Het onderdrukken van je zelfherstellen vermogen werken ondermijnend voor ons systeem. Niet alleen ons lichaam, maar ook voor onze omgeving. Deze ondermijning uit zich in emotionele en lichamelijke kenmerken. Betekent dit dat ons lichaam defect is? Niet goed functioneert? Ons aan het pesten is? Ik denk het niet. Ik denk dat het lichaam ons aan het helpen is. Ik zie het als aanwijzingen. Een boodschap.
Wat te doen?
Je zelfherstellend vermogen, waarvan koorts een van de belangrijkste gereedschappen, onderdrukken is het meest ondermijnende dat je kunt doen voor je gezondheid. Een ontstekingsreactie, of het nu een gekneusde pols of een griepje is, dien je te ondersteunen en de ruimte te geven. Onderdrukken kan even verlichting geven, maar je zet hiermee de deur wagenwijd open voor grotere problemen. Medische verschuifkunde heet dit ook wel.
Ben je nooit ziek, of heb je al allemaal vage klachten waar je je geen raad mee weet? Uiteraard is dan de allereerste stap om jezelf te gaan voeden en om wat extra supplementen te gaan slikken. Gezonde voeding is essentieel. Soms kunnen supplementen ons een extra boost geven en de hersteltijd verkorten. Wanneer je denkt dat je het alleen met supplementen kan, dat is dat vooral damage control. Vervolgens ga je op zoek naar de oorzaak. Wat probeert jouw lichaam je te vertellen? Wat is er uit balans, en waarom?
Wanneer jouw lichaam moeite heeft met koorts maken kun je koorts opwekken of simuleren. Er zijn vriendelijke manieren zoals hittebaden, die op sommige plekken ook bij kankerprocessen worden ingezet. Een wat meer vurige methoden zal ik maar zeggen is kambo. Kambo wordt ook wel het vuurmedicijn genoemd en wordt vaak gebruikt bij klachten van het immuunsysteem. Het medicijn genereert enorme hitte in het lichaam. Koorts dus. Daarnaast zet kambo het lichaam aan tot ontgiften. Naast immuunversterkend werkt het op ons emotioneel en energetisch systeem.
Begin simpel
Neem eens vrij, neem een bad, lees een boek. Maak een wandeling in de natuur. Probeer te luisteren naar wat het lichaam je eigenlijk vertelt.
Loop eens een tijdje rond met deze vraag: Wat wil ík (echt)?
Ineke Eebes
Orthomoleculair Natuurgeneeskundig Therapeut
Disclaimer: Raadpleeg bij ernstige klachten altijd een arts of specialist. Mocht iemand ernstig ziek zijn of zo verzwakt dat er te weinig energie is om koorts kunnen maken dan raad ik niet aan zonder professionele begeleiding koorts op te wekken. En zijn situaties dat het af te raden is om koorts op te wekken. Win dus altijd informatie in. Onderzoek.