“Ziekte betreedt het lichaam via de mond”, is een oud Chinees gezegde. Hippocrates zei het zo: “alles wat je eet draagt bij aan, ofwel gezondheid, of ziekte.” Wat je eet is essentieel en dat wisten oude geleerden al heel lang.

Natuurlijk zijn er meer factoren die bijdragen aan het ontstaan van ziekte en het behouden van je gezondheid. Dit is allemaal een vorm van voeding. Hoe voed jij je ziel? Je emoties? Je gedachten?
Lichaam en geest zijn geen gescheiden dingen. Deze duiding kan handig zijn maar kan ook leiden tot het beeld dat ons lichaam een soort machine is die volledig los staat van onze emoties en mentale toestand. Dat kan weer leiden tot het idee dat we machteloos staan tegenover de ziektes die we oplopen. En DAT is niet zo. Verre van zelfs.

Lichaam en geest vormen een geheel (in elk geval tijdnes ons leven) en ze beïnvloeden elkaar op verschillende manieren. Zo kan verkeerde voeding zorgen voor mentale aandoeningen zoals depressie. Andersom kan een mentale/ emotionele staat zoals stress of trauma ontstekingen in het lichaam veroorzaken waardoor een juiste vertering en opname van voedingsstoffen wordt belemmerd. Hierdoor stagneren biochemische processen waardoor we uiteindelijk gaan lijden aan gebreksziekten.

Emotionele gezondheid is net zo belangrijk als fysieke gezondheid, maar ook spirituele en mentale gezondheid zijn essentieel bij een kwalitatief goed leven. Dat betekent onder andere dat je weet wat je hier op aarde doet. Wat kom jij hier brengen en halen met jouw unieke kwaliteiten? Het betekent ook dat je er bewust van bent dat je met je gedachten je eigen werkelijkheid schept. Denk bijvoorbeeld aan het placebo-effect. Je krijgt een pil zonder enige werking en toch ga je je beter voelen of genees je volledig van een aandoening. Dat is de kracht van je gedachten en overtuigingen. Onze mind is dus krachtiger dan ons lichaam. Sta hier eens bij stil!

Toch lijkt het benaderen van ziekte als een disbalans (in tegenstelling tot een defect) nog steeds onorthodox en alternatief. Nog lastiger lijkt het te geloven dat bepaalde ‘voedingsmiddelen’ mentale aandoeningen kunnen veroorzaken. Huisartsen worden vandaag de dag nauwelijks opgeleid in kennis over voeding. Wanneer je er met klachten heen gaat zul je zelden horen dat je wellicht iets aan je voeding moet veranderen. ‘Je moet er mee leren leven’, hoor je eerder en kan medicatie mee krijgen om symptomen te onderdrukken. Hiermee wil ik niet zeggen dat de medische establishment geen goed werk verricht. In tegendeel. Voor veel problemen is dat de plek waar je wil zijn. Ik in elk geval wel. En voor alle problemen waar zij geen antwoord op hebben wil je dus bij iemand anders zijn. Want het is niet zo dat als deze tak geen antwoord heeft die er dus ook niet is. Dat kunnen verschillende van mijn bezoekers en ikzelf bevestigen.

Maar hoe zit het met de oorzaak dan? Je lichaam doet toch niet zomaar iets?

Voortschrijdend inzicht

Depressie is een voorbeeld dicht bij mijn hart. Depressie wordt regulier nog steeds gezien als een ziekte van het brein. Een chemische disbalans door een tekort aan het stofje serotonine in de hersenen. De vraag die niet gesteld wordt is hoe het kan dát er van een bepaald stofje te weinig is. Er werd lang gedacht dat neurotransmitters gemaakt worden in de hersenen. Voortschrijdend inzicht leert echter dat 80 tot 95 procent van de serotonine in onze darmen geproduceerd wordt. Zo weinig artsen en psychiaters denken er aan om hun patiënten te vragen naar lichamelijke symptomen en hun voedingspatroon. En toch, uiteraard, zijn ook de hersenen compleet afhankelijk van passende en optimale voeding.

Waarom vertel ik dit allemaal?

Er is veel onzekerheid, angst en polarisatie deze tijd. Ik merk om me heen dat mensen zich overgeleverd voelen aan het systeem en tegelijkertijd voelen steeds meer mensen dat de reguliere gezondheidszorg niet meer alle vragen beantwoord. Mensen worden massaal onder druk gezet om zich te onderwerpen aan medische interventies zelfs als deze nog maar in de kinderschoenen staan en daarmee experimenteel zijn. We worden bang gemaakt voor de gevolgen, maar juist die angst maakt dat we onszelf verzwakken. Dit roept vele terechte vragen op.

Mijn missie

We hebben veel meer invloed op onze gezondheid dan we nu krijgen te horen. Dit betekent niet dat een medische interventie niet soms levensreddend kan zijn. Het betekent wel dat veel medische interventies overbodig zouden zijn als we leren wat gezonde voeding is, zowel fysiek als metaal. Ook mij is ooit verteld dat ik een stofjes tekort had en me daardoor zo ongelukkig voelde. ‘Niets aan te doen, zo is het nu eenmaal’. Ik kreeg antidepressiva mee en dat was het. Gelukkig voelde ik al heel snel dat dit niet de weg was. Ik werd er apathisch van. Liever voelde ik wel, al was mijn gevoelswereld soms een chaos, dan dat ik als een zombie door het leven zou gaan. Ergens wist ik dat er een oorzaak, en daarmee een oplossing was. Dit werd het begin van een lange zoektocht die uiteindelijk leidde tot heling. Een van mijn missies in dit leven is om mensen zich weer bewust te laten worden van het feit dat we veel sterker zijn dan wat we vaak geloven.

Ziekte is vooral epigenetisch

Er zijn namelijk maar heel weinig ziektes die erfelijk zijn. Uit onderzoek te blijkt zelfs dat 95 procent van alle ziekten epigenetisch is. Dit betekent dat het veroorzaakt wordt door omgevingsfactoren. Voeding, beweging, zingeving, je sociale kring, de lucht die je inademt, het water dat je drinkt en de overtuigingen die we aangeleerd krijgen.
Wanneer we het hebben over gezondheid is het dus belangrijk om kritisch te kijken naar wat je eet, maar ook naar wat je denkt en met wie je je omringt. Heb je een fijn leven? Leef je jouw leven in je hoogste potentie? Weet je wat je hier op aarde komt doen? En doe je dat ook, of doet je ruimtepak zo moeilijk dat je de energie er niet voor hebt?
Als het antwoord op deze vragen ‘nee’ is, of ‘meestal niet’ is het van belang te gaan kijken naar wat je eigenlijk allemaal in je hoofd stopt. Aan voedsel en ook aan gedachtes. Voor elke overtuiging vind je wel ‘bewijzen’. Maar wat is voor jou het beste? En waar begin je? Door al die informatiestromen zien we door de bomen het bos niet meer. Wel zuivel? Geen zuivel? En waarom dan? Hoe zit het met gluten en wat is er met graan? Welk dieet werkt nu echt en welke supplementen zijn noodzakelijk? Begin je bij het veranderen van je voedingspatroon? Of moet je daarvoor eerst emotioneel stabieler zijn en begin je bij het tackelen van je blokkades? Over al deze onderwerpen ga ik de komende tijd schrijven. Zo zet ik hier en daar wat richtingaanwijzers neer voor mensen die ook zoekende zijn. En geloof me, er zijn meerdere wegen naar Rome.

Voor nu wil ik iedereen een hart onder de riem steken en zeggen: vertrouw op je eigen wijsheid. Wanneer je wil veranderen, begin gewoon ergens. Je zult merken dat alle andere vlakken ook mee beginnen te bewegen. Het maakt echt niet zoveel uit waar je begint, als je maar een keuze maakt. Zoals mijn favoriete filosoof Kierkegaard zei: ‘De moderne mens ‑ bevrijd van vanzelfsprekende tradities ‑ is auteur van zijn eigen levensverhaal.’

Een ding is in elk geval helder, als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.

Ineke Eebes

Deze columns zijn niet ter vervanging van medische behandelingen. Bij klachten raadpleeg ook altijd uw arts of specialist.