‘When life gives us lemons, we make vitamin C!’

Krijg je snel blauwe plekken of heb je wel eens bloedend tandvlees? Zwikken je enkels gauw of scheuren je banden makkelijk? Dan is er een grote kans dat je gebrek hebt aan een onderschat maar essentieel stofje. Een stofje dat steeds minder van nature voorkomt in ons voedsel. Een stofje dat dieren wel zelf kunnen aanmaken maar mensen (en cavia’s) niet. Een stofje dat per se nodig is voor de aanmaak van stevig en flexibel bindweefsel. We hebben het over mijn persoonlijke favoriet: vitamine C. Ik ga uitleggen waarom volgens mij iedereen een verhoogde behoefte heeft aan vitamine C, wat de indicaties zijn en welke vorm je het beste kunt nemen voor de opbouw van bindweefsel.

 

Wat is bindweefsel

 

Bindweefsel zit in ons hele lichaam. Het vult als het ware de ‘gaten’ tussen cellen op. Bindweefsel is er in vaste vorm en vloeibare vorm. Het verbindt de organen, gewrichten en spieren die door ons hele lichaam lopen. Bindweefsel verbindt, ondersteunt en beschermt onze organen. Het moet dus wel stevig zijn. Bindweefsel zorgt er ook voor dat beweging mogelijk is. Het is dus soepel. Collageenvezels zorgen voor de stevigheid van je weefsel zodat deze goed belast kan worden. De elastine vezels zorgen voor elasticiteit.

Voor bindweefsel hebben we, net als voor alle bouwsels, grondstoffen nodig. De grondstoffen voor collageen en elastine zijn aminozuren. Met alleen eiwitten ben je er nog niet. Er zijn meer factoren nodig die voor de juiste structuur zorgen. Een van die factoren is vitamine C. Deze speelt een cruciale rol bij een goede en stevige aanhechting van de vezels onderling. Dit wil ik graag uitleggen aan de hand van een vergelijking.

 

Bindweefsel als een huis

 

Denk aan een huis. Deze is opgebouwd uit bakstenen. Deze worden aan elkaar verbonden met cement. Het cement moet zorgen dat de bakstenen aan elkaar blijven zitten. Wanneer je het cementpoeder los tussen de stenen legt dan ben je er nog niet. Het is wel hard en stevig, maar het blijft niet aan elkaar zitten. Kun je hier een stevig huis mee bouwen? Nee, dit wordt geen stevig huis. Bij een beetje wind of een stevig feest stort het in. Wat mist er in dit verhaal?

Water. Cement heeft water nodig om een verandering van vorm te ondergaan. Door deze transformatie krijgt het een andere kwaliteit, het gaat plakken. Hierdoor ontstaat er ineens een stevig huis dat wat kan hebben. Zonder water kun je dus nog zoveel bakstenen op elkaar leggen, maar het wordt niks. Een beetje water zal ook een beetje stevigheid geven, maar op den duur stort het in.

 

Terug naar het lichaam. De bakstenen zijn nu de aminozuren die samen de collageenvezels vormen. De grofstoffelijke basis van bindweefsel. Om een stevige structuur te creëren moeten er bruggen (cement) tussen de vezels gevormd worden. Deze bruggen houden de boel bij elkaar. Om die bruggen te vormen moeten een aantal aminozuren een verandering ondergaan (gaan plakken). Dit gebeurt onder invloed van vitamine C. Vitamine C is voor bindweefsel, wat water is voor cement.

 

Vitamine C gebrek

 

Bij een gebrek aan Vitamine C worden er zwakkere bruggen gemaakt (cement met weinig water) en krijg je een slapper, tweederangs bindweefsel. Dit type bindweefsel is gevoelig voor blessures. Je kunt dit merken aan een trage wondheling, snel zwikkende enkels, scheurende banden, blauwe plekken, bloedend tandvlees of tanden die los gaan zitten en uiteindelijk zelfs uitvallen. Bij een ernstig tekort kan het bindweefsel zelfs scheuren. Een goed voorbeeld hier van is scheurbuik. Dit kwam vroeger vaak voor op schepen die lange zeereizen maakten in de tijd dat men geen groenten en fruit kon conserveren.

 

Een sinaasappel per dag is genoeg

 

Mensen kunnen zelf geen vitamine C aanmaken (lang verhaal). Het moet dus wel uit onze voeding komen. Helaas bevat voeding al lang niet meer zulke hoge hoeveelheden micronutriënten dan een aantal decennia geleden. Dit komt door de uitputting van onze landbouwgronden, gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en doordat veel voedsel in kassen wordt gekweekt. Aan de andere kant krijgen mensen steeds meer toxische stoffen binnen. Deze breekt ons lichaam af maar dit kost energie en vitamines en mineralen. Het mes snijd dus aan twee kanten en niet in ons voordeel helaas. Voor een aardbei geld net zo goed: je bent wat je eet. Voor optimale groei hebben onze voedingsmiddelen ook voeding nodig. Gezonde grond, water, zuurstof en zonlicht. Om toch zo veel mogelijk uit voeding te halen kun je dus het best seizoensgebonden en biologisch eten en in ieder geval geen plofsinaasappelen.

 

Indicaties van verhoogde behoefte

 

Vitamine C heeft heel véél functies. Veel functies zijn urgenter dan het aanmaken van bindweefsel. Stevig bindweefsel is in principe luxe. Wanneer het lichaam vitamine C nodig heeft voor belangrijkere functies kan het dus zijn dat er alsnog weinig overblijft voor stevig bindweefsel.

Wat hierin onder andere een rol speelt, is:

Leeftijd. Op hogere leeftijd is de afbraak van bindweefsel groter dan de opbouw. Dat vraagt dus ook meer grondstoffen.
Allergieën. Vitamine C is een krachtig antihistaminicum. Histamine afbreken gaat voor op bindweefsel maken.
Roken. Rokers hebben een verhoogde behoefte aan vitamine C. Bij roken komen er toxische stoffen zoals cadmium vrij. Dit vergt vitamine C voor de afbraak. Hetzelfde geldt voor alcohol.
Detoxificatieprocessen; Vitamine C speelt een belangrijke rol bij het ontgiften. Ontgiften is een primaire taak van de lever en vergt veel vitamine C.
Infecties; Bij tekort aan vitamine C word je gevoeliger voor infecties, en bij een infectie heb je verhoogde behoefte aan vitamine C.

 

Vitamine C bronnen

 

De sinaasappel mag dan bekend staan om de vitamientjes, waaronder C, er zijn fruitsoorten die veel meer bevatten. Acerola bijvoorbeeld, bevat wel 1700 (!) milligram per 100 gram en de guave maar liefst 220 milligram per 100 gram. Andere fruitsoorten die veel vitamine C bevatten zijn de zwarte bes, kiwi, aardbei en de papaja. Groenten met veel vitamine C zijn boerenkool, spruitjes, paprika, tuinbonen, broccoli en groene kool. Niet alleen bevatten deze groenten en fruit vitamine C, ze bevatten ook nog een ander stofje dat belangrijk is voor de opbouw en bescherming van bindweefsel: bioflavonoïden. Dit zijn antioxidanten of ook wel vitammine P genoemd.  Ze hebben een ontstekingsremmend effect, beïnvloeden de werking op opname van andere stoffen zoals vitamine C en zink, gaan aderverkalking en de klontering van bloedplaatjes tegen, ondersteunen de leverfunctie en ga nog maar even door.

 

Welk supplementen 

 

In geval van beschadigd bindweefsel kies je het best voor een vitamine C met bioflavonoïden. Deze flavonoïden beschermen je bindweefsel en zorgen voor een goeie opname. Een andere optie is een ontzuurde vorm zoals Natriumascorbaat of Esther-C. Ascorbinezuur kan ook. Sommige mensen verdragen deze niet wegens de zuurtegraad. Wanneer je er wel voor kiest, neem er dan losse antioxidanten (flavo’s) bij.

 

Hoeveel

 

De dosis is sterk afhankelijk van ieders persoonlijke situatie. Voeding, onderliggend lijden, leefstijl.. die dingen. In de basis hebben mensen voldoende aan 500 milligram per dag bij een gezonde situatie. Wanneer er ‘iets’ aan de hand is, gaat deze dosis al snel omhoog naar 3 gram per dag (verdeeld over de dag). Dit kan, afhankelijk van het probleem dus, oplopen tot 10, of zelfs meer per dag. In geval van een blessure is het zaak om zo snel mogelijk na de blessure vitamine C te nemen, het liefst ook nog in combinatie met eiwitten (de bouwstenen). Denk aan 1 tot 2 gram. Daarna neem je om het uur 500 milligram. Dit kun je de volgende dag herhalen tot 3 gram per dag en  een aantal dagen vol houden. Daarna bouw je rustig af naar 500 milligram.

 

Vitamine C Flush

 

Wanneer je geen onderliggende aandoeningen hebt en je gaat wel hoog doseren dan raak je aan de diarree vanwege de osmotische werking van vitamine C. Bij volwassenen gebeurt dit ongeveer bij zo’n 12 tot 15 gram. Het punt waarop je merkt dat je een ‘losse’ stoelgang krijgt heeft bowel tolerance oftewel de darmtolerantie. Op dit punt geeft je lichaam aan dat het lichaam verzadigd is, er niet meer opgenomen word en je dus de dosis kan afbouwen of stabiel houden. Sommige mensen nemen juist vitamine C om diarree op te  wekken. De Vitamine C flush noemen we dit ook wel. Kan soms uitkomst bieden.

 

 

Doe er je voordeel mee!

 

In licht, liefde en gezondheid,

 

Ineke Eebes
Orthomoleculair specialist bij depressie en burn-out

 

Let op: Vitamine C is NIET gevaarlijk, echter bij een verminderde nierfunctie kun je niet zomaar heel hoog gaan doseren. Dit kunnen de nieren niet aan.