Om af te schakelen en tot rust te komen zijn er bepaalde stoffen nodig. Twee van deze stoffen zijn GABA en serotonine. Dit zijn neurotransmitters en deze worden vrijgegeven als er geen stress is. Eigenlijk is het andersom, als er stress is dan moet dit worden opgelost. Wanneer dat gelukt is dan komt er serotonine (geluk) en GABA (rust) vrij. Deze stoffen zorgen er ook voor dat je lekker kunt in- en doorslapen.

Chronische stress gaat ten koste van rust en lekker slapen. Dat weten mensen met stress wel. Dat komt dus doordat de oorzaak eerst weggenomen moet worden voordat deze stofjes gemaakt kunnen worden. Er zijn medicamenten die kunnen helpen bij rust en slaap. De zogenaamde benzo’s of pammetjes. Deze werken wel, maar het gote naadeel is dat er heel snel gewenning optreed en je daardoor afhankelijk wordt. Het porces van afkicken is erg zwaar. Er zijn ook natuurlijke middelen die ongeveer dezelfde werking hebben maar dan zonder de heftige bijeffecten. In dit artikel ga ik een aantal van de belangrijkste rustgevende kruiden bespreken.

Er zijn allerlei redenen waardoor GABA het zijn werk even niet goed aan kan en jij dus de capaciteit om af te schakelen mist. Dat is vervelend. Je kan dan niet goed slapen, je krijgt je hoofd niet uit, Je kunt uiteindelijk last krijgen van angsten en zelfs waanideeën. Ook kan je last krijgen van spiertrillingen en pijn in je gewichten en spieren bij een langdurig tekort aan GABA (en een teveel aan Glutamaat).

Valeriaan

Er zijn veel kruiden die hierbij kunnen helpen waaronder Valeriaan. De wortel van Valeriaan bevat onder meer GABA en valereenzuur. Deze stoffen bevorderen een goede slaapkwaliteit (ook bij mensen zonder slaapproblemen). Je slaapt makkelijker in en door, zonder sufheid de ochtend er na. Daarnaast heeft Valeriaan een angstremmende werking en helpt ze de spieren te ontspannen.

Sint-janskruid – plantaardig antidepressivum

Een hele krachtige plant bij angst, slapeloosheid en depressieve klachten in Sint-janskruid. Het is zelfs zo krachtig dat kruidenproducten met Sint-janskruid als geneesmiddel zijn goedgekeurd voor de behandeling van volwassenen met milde tot matige depressieve klachten. Als voorbeeld geef ik een onderzoek uit 2005 waarbij blijkt dat het beter werkt dan Prozac.
In een dubbelblind gerandomiseerd onderzoek werden 135 mensen met ernstige depressieve klachten in drie groep verdeeld: een placebogroep, een Sint-janskruidgroep (900 mg per dag) en een prozacgroep (20 mg fluoxetine per dag). Aanzienlijke verbetering trad op bij 38% van degenen die de st janskruid hadden gekregen, bij 30% van de prozac- en 21% van de placebogebruikers. (J Clin Psychopharmacol, 2005).

Wat ook interessant is, kijk naar de placebogroep. Ook daar treed een verbetering op. Dat is dus de power of je mind! Kun je je voorstellen wat er gebeurt als je dit bewust en intentioneel inzet?
Wel even belangrijk: doordat St.-Janskruid op het serotonine systeem inwerkt, mag je het niet combineren met antidepressiva. Je kun dan last krijgen van het serotoninesyndroom. Geloof me, te weinig serotonine is niet fijn, maar teveel ook zeer zeker niet. Het lijkt op een paniekaanval. Het gaat na een paar uur over maar het is niet prettig.

Passiebloem

Passiebloem is een kruid dat veel wordt ingezet bij angst, nervositeit, slape

loosheid, maar ook wel bij PMS en maagpijn. Het heeft een kalmerende en krampstillend werking

Het kruid versterkt het de neurotransmitter GABA. Dit is hetzelfde als wat angst remmen

de medicatie ook doet, maar ook alcohol heeft deze werking. Echter, passiebloem heeft een langere werking en er treedt geen afhankelijkheid op bij gebruik. Ook zul je er geen kater aan overhouden.

Hop

Hop is een slingerplant die behoort tot de hennepfamilie. Hop wordt sinds de middeleeuwen al gebruikt om bier mee te brouwen met als doel het bier mee op smaak te brengen, helder te maken en te bewaren. Hop word ook al heel lang gebruikt als kalmer

end kruid en slaapverwekkend middel. Ook werd het ingezet bij een onrustige maag (of dat in de vorm van bier gebeurde, weet ik niet).
Vroeger legde men gedroogde hopbellen onder het kussen bij

slapeloosheid. Deze hopbellen verving men regelmatig door nieuwe omdat naar mate de plant ouder wordt, treden er veranderingen op in de werkzame bestanddelen en zijn ze juist stimulerend en opwekkend. Hop is dus een mooi kruid om aan een avondenlange toe te voegen. Liefst wel vers dus.
Wanneer je antidepressiva of erg depressief bent gebruikt is het aan te raden om hop met mate te gebruiken en eerst te kijken hoe het voelt. Er word gezegd dat Hop door de sederende werking depressieve gevoelens kan versterken. Hop kan soms ook allergische reacties op de huid en/of luchtwegen geven bij sommige mensen.

Citroenmelisse

Citroenmelisse is een van de allerbeste kruiden bij nervositeit, angst en slapeloosheid. Citroenmelisse heeft invloed op ons limbisch systeem en onze neurotransmitters met name GABA, die osn helpt dor te slapen en een ontspannende functie heeft. Ook beschermt dit plantje tegen prikkels van buitenaf. Citroenmelisse kalmeert het centraal zenuwstelsel waardoor de ademhaling kalmeert en het hart rustiger gaat kloppen. Hierdoor worden repeterende gedachten rustiger en kun je makkelijker in slaap vallen. Citroenmelisse kun je goed inzetten voor alles waar je ook angst medicatie voor kunt krijgen en is altijd het eerste kruid dat ik noem wanneer mensen iets slaapbevorderends willen op natuurlijke basis.

Een tinctuur van citroenmelisse kun je ook uitwendig gebruiken bij herpes simplex (koortslip). Het voorkomt geen infectie, maar versnelt wel het herstelproces. Citroenmelisse wordt ook wel ingezet bij schildklier problemen. Ook bij kruiden is het wel aan te raden om te kijken naar interacties en hoeveelheden.

Salie

De laatste in de reeks: kruiden bij angst, onrust, depressie en slapeloosheid is salie. Salie betekent ‘genezen’. Dit geeft wel aan dat het van oudsher bekend is dat het een geenkrachtige werking heeft. Salie heeft een heel breed spectrum aan genezende kwaliteiten. De meeste mensen kennen het als een goed kruid om te nemen bij verkoudheid en hoesten. Dat klopt ook. Salie heeft sterke ontstekingsremmende en slijmoplossende eigenschappen. Minder mensen weten is dat salie ook kalmerende en slaapbevorderende eigenschappen heeft. Ingewikkeld verhaal maar ze beïnvloeden via allerlei mechanismen het neurotransmitter GABA waardoor prikkelbaarheid afneemt en meer rust ontstaat.

Nog een aantal eigenschappen om dit plantje in je avond theetje te verwerken:
Helpt bij geheugen problemen, inzetten bij dementie en beginnende alzheimer is een goed idee. Ondersteund de menopauze door een lichte oestrogene activiteit. Ontstekingsremmend en pijnstillend. Antioxidant (beschermt de cellen tegen oxidatieve schade). Antibacterieel . Bloedsuikerspiegel verlagend, dus goed in de zetten bij metabool syndroom en prediabetes. Versterkt de werking van vitamine A en D en kan zo ook bijdragen aan een normale functie van de schildklier en het immuunsysteem.

In liefde, licht en kalmte,

Ineke Eebes

Orthomoleculair Natuurgeneeskundig Therapeut

Disclaimer
Sommige websites beweren dat Valeriaan een slaapmiddel is zonder verslaving. Ook bij natuurlijke middelen zul je bij overstimulatie uiteindelijk ongevoeliger worden voor de stof en zal de werking afnemen. Dit ligt niet aan de stof maar aan de werking van ons lichaam. Bij therapeutisch gebruik van een kruid is het dus van belang dat je dit tijdelijk in zet en na maximaal 6 weken stopt en dat je tegelijk ook aan de oorzaak van jouw stress werkt. Anders zul je verslavingsgevoelig worden. Let altijd op interacties met medicatie. Combineer St.Janskruid nooit met antidepressiva. Dit versterkt de werking zodanig dat je last kunt krijgen van het serotonine syndroom.