Voorkomen, beter dan genezen – luchtweginfecties

‘Natuurlijke krachten in ons zijn de ware genezers’ – Hippocrates

Bij goede gezondheid kan een mens makkelijk een infectie hanteren. Hoe ziek men wordt heeft meer te maken met de gastheer dan met de ziekteverwekker. Dit is logisch want anders zou iedereen wel even ziek worden.

Ziek worden is in feite het opschonen van alle lichaamscellen. Een normaal en zelfs gezond proces dus. Er is wel energie voor nodig en zonder voedingsstoffen lukt het ook al niet. Complicaties ontstaan natuurlijk niet zomaar. Dit heeft te maken met onderliggend lijden. In geval van Covid-19 zijn dit voornamelijk voedingstekorten, diabetes en overgewicht.

Volgens reguliere berichtgeving zouden voedingssupplementen niet helpen bij het voorkomen van Covid-19 en andere luchtweginfecties. Echter, supplementen hebben zeker invloed op de duur en ernst van infecties en dat is belangrijke informatie. Momenteel wordt er veel onderzoek verricht naar welke stoffen een rol spelen bij luchtweginfecties, met name bij een ernstig verloop van bijvoorbeeld Covid. Hier onder beschrijf ik, een paar hele interessante stoffen die ingezet kunnen worden zowel ter preventie als herstel.

De basis van een gezond lichaam bestaat uit voeding en leefstijl. Zeevoedsel, groenten, fruit, zaden, noten en pitten zijn goede bronnen voor micro-nutriënten (vitaminen, mineralen en sporenelementen). Een gezond bio-ritme, beweging en gezonde gedachtepatronen zijn de basis van een gezonde leefstijl. Waarom het aan te raden is om toch af en toe supplementen te gebruiken kun je in mijn eerdere blog ‘Suppletie, waarom wel?’ lezen. Wat je kan gebruiken, geef ik vandaag in een overzicht met een korte beschrijving gericht op luchtweginfecties, waar Covid-19 een van is.

Vitamine D en K

Zonlicht is een belangrijke bron van vitamine D. Veel mensen maken te weinig vitamine D aan. Vooral in de winter hebben veel mensen een vitamine D gebrek omdat de dagen korter zijn, de zon niet de juiste stand heeft, wij kleren dragen en zonnebrillen opzetten. Mensen met een lage vitamine D status lopen een verhoogd risico op een cytokine storm. Hierbij worden er te veel signaalstoffen gemaakt en wordt het immuunsysteem niet meer geremd of gemoduleerd. Dit is de taak van onder andere vitamine D. Je kunt het zien als een soort regelneef. Het voorkomt niet dat je een infectie krijgt, maar het zorgt er wel voor dat je afweersysteem niet uit de bocht vliegt. Het houdt de hele boel in toom (1).

In 2020 ontdekten onderzoekers dat patiënten met Covid-19 op de IC een vitamine K tekort hadden vergeleken met patiënten zonder corona. Het waren vooral de patiënten met een lage zuurstofconcentratie die een veel te lage vitamine K status hadden. Vitamine K speelt een belangrijke rol bij de bloedstolling, maar ook bij eiwitten die belangrijk zijn voor gezonde bloedvaten en mogelijk ook voor gezonde longen (2).

Zink en Selenium

Twee van de belangrijkste sporenelementen voor immuuncellen zijn zink en selenium. Een tekort hier aan wordt sterk geassocieerd met een ernstiger ziekteverloop bij Covid-19 en andere luchtweginfecties (3). Ook hebben zink- en seleniumtekorten een negatieve impact duur van de infectie. Zodra er een indringer binnenkomt gaat het aangeboren afweersysteem aan de slag om het te detecteren en vervolgens op te ruimen. Zink speelt hier een essentiële rol in (4, 5).

Ook selenium is een zeer veelzijdig mineraal, cruciaal voor ons afweersysteem. Selenium zorgt ervoor dat het immuunsysteem snel kan reageren bij een infectie, maar ook dat beschadigde cellen weer worden opgeruimd. Daarnaast speelt selenium een rol in het herstel van de hersenen na het doormaken van Covid (6). Vooral vegetariërs en veganisten zouden er goed aan doen hun selenium en zinkgehalte in de gaten te houden daar deze elementen vooral voorkomen in dierlijk voedsel.

Vitamine C

Veel onderzoekers zijn het er over eens dat vitamine C luchtweginfecties, zoals een typische verkoudheid of griep, niet kan voorkomen. Echter, vitamine C is wél in staat de duur van de luchtweginfectie te verkorten en symptomen te verminderen. In een studie met Covid-19 patiënten, in 2020 uitgevoerd, bleek een hoge dosering intraveneus toegediende vitamine C de zuurstof status te verbeteren en sterfte te verminderen (7, 8). In 2014 was er al een onderzoek dat concludeerde dat vitamine C in staat was de duur van longontsteking bij kinderen te verkorten (9). Extra vitamine C nemen in het ‘griepseizoen’ is dus zeker geen overbodige luxe.

Lactoferrine

Lactoferrine is een lichaamseigen stof dat in hoge concentratie in moedermelk zit. Lactoferrine versterkt de huid en slijmvliezen waardoor schadelijke organismen buiten de deur blijven. Lactoferrine werkt versterkend voor het afweersysteem en zou daarom succesvol kunnen worden ingezet ter preventie bij luchtweginfecties en ontstekingen. Lactoferrine zou een aantal eigenschappen bezitten waaronder een antivirale activiteit, versterking afweer, anti-allergische werking, antioxidante activiteit, bevordering van de gezonde darmflora en weefselregeneratie (10).

N-acetyl-cysteïne

NAC, ook een lichaamseigen stof, is de voorloper van Glutathion, een sterke antioxidant die de longen beschermt tegen schade. NAC helpt om slijm in de luchtwegen af te breken. Hierdoor kan het gemakkelijker worden opgehoest. NAC verbetert de zuurstofopname en werkt ontstekingsremmend waardoor het goed kan worden ingezet bij (chronische) luchtwegaandoeningen en infecties (11).

Bioflavonoïden

Flavonoïden zijn de plantbestanddelen die kleur geven aan groente en fruit. Flavonoïden werken als anti-oxidant en beschermen onze weefsels tegen oxidatieve schade. Ze hebben een ontstekingsremmend effect, beïnvloeden de werking en opname van andere stoffen zoals vitamine C en zink, gaan aderverkalking en de klontering van bloedplaatjes tegen en ondersteunen de leverfunctie.  Ze hebben (dus) een belangrijke rol in ons afweersysteem bij infecties. De meest krachtige flavonoïden die je kunt inzetten zijn astaxantine, quercitine en ECGC (groenethee-extract) (12).

Ineke Eebes,

Orthomoleculair Natuurgeneeskundig Therapeut

Disclaimer: Supplementen vervangen nooit een gezonde leefstijl. Wel kan het nuttig zijn om af en toe de voeding aan te vullen met supplementen. Alle supplementen kunnen reacties aangaan met andere medicatie. Controleer dit. Ben je zwanger of geef je borstvoeding of heb je een andere specifieke aandoeningen, kijk dan eerst naar contra-indicaties. Bij twijfel, raadpleeg liever eerst een professional.

Bronnen:

1. Oregon State University, Vitamin D
2. Reduced Vitamin K Status as A Potentially Modifiable Prognostic Risk Factor in COVID-19
3. Course and Survival of COVID-19 Patients with Comorbidities in Relation to the Trace Element Status at Hospital Admission
4. Zinc and the immune system
5. Mild human zinc deficiency produces an imbalance between cell-mediated and humoral immunity
6. Nutritionally induced oxidative stress: effect on viral disease
7. Intravenous high-dose vitamin C for the treatment of severe COVID-19: study protocol for a multicentre randomised controlled trial
8. Vitamin C as a Possible Therapy for COVID-19
9. Efficacy of Vitamin C in Reducing Duration of Severe Pneumonia in Children
10. Lactoferrin as potential preventative and adjunct treatment for COVID-19
11. N-acetyl-cysteine reduces the risk for mechanical ventilation and mortality in patients with COVID-19 pneumonia: a two-center retrospective cohort study
12. Flavonoid intake is associated with lower mortality in the Danish Diet Cancer and Health Cohort